بروس لی Bruce Lee
دوران کودکی و نوجوانی:
خانواده بروس زمانی که او 3 ماه داشت از آمریکا به هونگ کونگ بازگشتند. خانواده او از اعتبار زیادی در شهر هونگ کونگ برخوردار بود و در محیط خطرناک هونگ کونگ آن زمان که دارو دسته های خلافکار متعددی بر شهر حاکمیت داشتند، همچنان که بروس جوان در این شهر رشد می کرد در درگیرهای خیابانی متعددی با این دار و دسته ها وارد شده و با آنها مبارزه می کرد، این درگیرها ادامه داشت تا خانواده او تصمیم گرفتند که بروس نیاز به فراگیری هنر های رزمی دارد، او برای اولین مرتبه از طریق پدرش با هنرهای رزمی آشنایی پیدار کرد و اصول اولیه سبک Wu style Tai Chi Chuan را از پدر فرا گرفت.اما بزرگترین مزیت بروس لی در هنر های رزمی فراگیری هنر رزمی Wing Chun بود، او زمانی که کمتر از 13 سال داشت فراگیری سبک Wing Chun را نزد استاد معروف این سبک آقای Yip Man در تابستان سال 1954 آغاز نمود، استاد Yip Man سعی در دور نگه داشتن شاگردانش از مبارزات خیابانی با دار و دسته های خلافکار شهر هونگ کونگ داشت و سعی می نمود تا آنها را با مبارزات سازماندهی شده درون باشگاهی مشغول نماید، اما پس از گذشت یکسال از شروع تمرینات و بعد از آگاهی شاگردان از اصل و نسب بروس، (نیمه آلمانی بودن مادر بروس) اغلب شاگردان از تمرین و آموزش به بروس خودداری می نمودند، همچنان که معمولا چینی ها در آمریکا از آموزش تکنیک های هنرهای رزمی به غیر آسیایی ها خودداری می نمودند، در این ایام بروس لی علاقه زیادی به فراگیری هنر از خود نشان داد و تمرینات خود با William Cheung و Wong Shun Leung ادامه داد. در دوران دبیرستان او با راهبی کاتولیک به نام Edward آشنا شد که معلم و مربی تیم بوکس دبیرستان بود. در بهار سال 1959 بروس در یک مبارزه خیابانی دیگر شرکت کرده که موجب شد از طرف پلیس تحت تعقیب قرار گیرد و سرانجام پدرش تصمیم گرفت تا برای حفظ سلامتی و امنیت بروس او را از هونگ کونگ خارج نماید و برای این منظور مقرر شد تا او را برای دیدار خواهر بزرگترش Agnes Lee که با دوستان خانوادگیشان در شهر سانفرانسیسکو زندگی می کرد راهی ایالات متحده آمریکا نماید. بروس لی در سن 18 ساگی در حالیکه تنها 100 دلار در جیب داشت و عنوان قهرمانی سال 1957 دبیرستان در رشته بوکس و قهرمانی سال 1958 رقص Cha Cha را یدک می کشید به آمریکا بازگشت.
تشکیل خانواده:
پس از چند ماه زندگی در سانفرانسیسکو برای ادامه تحصیل در دبیرستان در پاییز سال 1959 به سیاتل نقل مکان نمود و به عنوان پیش خدمت در رستوران Ruby Chow مشغول به کار شد و در سال 1960 دبیرستان را به پایان رساند و یکسال بعد در دانشگاه واشنگتن ثبت نام نمود و در همین دانشگاه بود که با همسر آینده خود Linda Emery که یک معلم آمریکایی بود آشنا شد و در سال 1964 با یکدیگر ازدواج کردند که حاصل این ازدواج 2 فرزند به نام های Brandon Lee 1965–1993 و Shannon Lee1969 بود.
بروس فرزند چهارم از مجموع 5 فرزند خانواده بود.
دوران کودکی و نوجوانی:
خانواده بروس زمانی که او 3 ماه داشت از آمریکا به هونگ کونگ بازگشتند. خانواده او از اعتبار زیادی در شهر هونگ کونگ برخوردار بود و در محیط خطرناک هونگ کونگ آن زمان که دارو دسته های خلافکار متعددی بر شهر حاکمیت داشتند، همچنان که بروس جوان در این شهر رشد می کرد در درگیرهای خیابانی متعددی با این دار و دسته ها وارد شده و با آنها مبارزه می کرد، این درگیرها ادامه داشت تا خانواده او تصمیم گرفتند که بروس نیاز به فراگیری هنر های رزمی دارد، او برای اولین مرتبه از طریق پدرش با هنرهای رزمی آشنایی پیدار کرد و اصول اولیه سبک Wu style Tai Chi Chuan را از پدر فرا گرفت.
بروس لی جوان در حال تمرین با استاد بزرگ Yip Man
اما بزرگترین مزیت بروس لی در هنر های رزمی فراگیری هنر رزمی Wing Chun بود، او زمانی که کمتر از 13 سال داشت فراگیری سبک Wing Chun را نزد استاد معروف این سبک آقای Yip Man در تابستان سال 1954 آغاز نمود، استاد Yip Man سعی در دور نگه داشتن شاگردانش از مبارزات خیابانی با دار و دسته های خلافکار شهر هونگ کونگ داشت و سعی می نمود تا آنها را با مبارزات سازماندهی شده درون باشگاهی مشغول نماید، اما پس از گذشت یکسال از شروع تمرینات و بعد از آگاهی شاگردان از اصل و نسب بروس، (نیمه آلمانی بودن مادر بروس) اغلب شاگردان از تمرین و آموزش به بروس خودداری می نمودند، همچنان که معمولا چینی ها در آمریکا از آموزش تکنیک های هنرهای رزمی به غیر آسیایی ها خودداری می نمودند، در این ایام بروس لی علاقه زیادی به فراگیری هنر از خود نشان داد و تمرینات خود با William Cheung و Wong Shun Leung ادامه داد. در دوران دبیرستان او با راهبی کاتولیک به نام Edward آشنا شد که معلم و مربی تیم بوکس دبیرستان بود. در بهار سال 1959 بروس در یک مبارزه خیابانی دیگر شرکت کرده که موجب شد از طرف پلیس تحت تعقیب قرار گیرد و سرانجام پدرش تصمیم گرفت تا برای حفظ سلامتی و امنیت بروس او را از هونگ کونگ خارج نماید و برای این منظور مقرر شد تا او را برای دیدار خواهر بزرگترش Agnes Lee که با دوستان خانوادگیشان در شهر سانفرانسیسکو زندگی می کرد راهی ایالات متحده آمریکا نماید. بروس لی در سن 18 ساگی در حالیکه تنها 100 دلار در جیب داشت و عنوان قهرمانی سال 1957 دبیرستان در رشته بوکس و قهرمانی سال 1958 رقص Cha Cha را یدک می کشید به آمریکا بازگشت.
تشکیل خانواده:
پس از چند ماه زندگی در سانفرانسیسکو برای ادامه تحصیل در دبیرستان در پاییز سال 1959 به سیاتل نقل مکان نمود و به عنوان پیش خدمت در رستوران Ruby Chow مشغول به کار شد و در سال 1960 دبیرستان را به پایان رساند و یکسال بعد در دانشگاه واشنگتن ثبت نام نمود و در همین دانشگاه بود که با همسر آینده خود Linda Emery که یک معلم آمریکایی بود آشنا شد و در سال 1964 با یکدیگر ازدواج کردند که حاصل این ازدواج 2 فرزند به نام های Brandon Lee 1965–1993 و Shannon Lee1969 بود.
بنیانگذار Jeet Kune Do:
او در سال 1959 شروع به آموزش هنرهای رزمی در آمریکا نمود و آنچه را تعلیم می داد Jun Fan Gung Fu به معنای کونگ فو بروس لی نام گذاری نموده بود و اولین باشگاه خود را با همین نام در سیاتل تاسیس نمود. پایه اصلی سبک Jeet Kune Do در سال 1965 و طی مبارزه ای که بین بروس لی با یک استاد معروف هنرهای رزمی چینی با نام Wong Jack Man درگرفت و بر اساس فلسفه بروس لی در خصوص هنرهای رزمی شکل گرفته بود گذاشته شد، در این مبارزه و قبل از پایان 3 دقیقه Wong Jack Man مسابقه را واگذار نمود و نتیجه این مبارزه نشان داد که مطابق با فلسفه بروس لی تکنیک های سنتی هنرهای رزمی خشک و فاقد انعطاف پذیری کافی برای استفاده در مبارزات خارج از قانون و از پیش تعیین نشده خیابانی است. بروس تصمیم گرفته بود تا سیستمی را با تاکید بر " عملی بودن، انعطاف پذیری، سرعت و تاثیرگذاری" پایه ریزی نماید و بدین منظور او شروع به تمرین شیوه های مختلف نمود و از آن جمله برای افزایش قدرت بدنی تمرین با وزنه، دویدن برای استقامت و غیره پرداخت. بروس لی احساس کرده بود که سیستمی که او آنرا Jun Fan Gung Fu می نامید نیز دارای محدودیت های بسیاری می باشد و سرانجام بر اساس اصول فلسفه و ترکیب آن با اصول هنرهای رزمی" Jeet Kune Do "راه جلوگیری از مشت" را ارائه نمود. تنها کسانی که شخصا از بروس لی گواهی تایید در Jeet Kune Do دریافت نمودند دوستان و اولین شاگردانش (رده 5) Taky Kimura (رده 3)James Yimm Lee, و Dan Inosanto(رده 3)بودند.
بروس افسانه ای:
بروس لی در سال 1964 در رقابت های بین المللی قهرمانی کاراته Long Beach شرکت نمود و نمایش های متعددی از مهارت خود را عرضه نمود که از جمله انجام حرکت شنا با یک دست و تنها بر روی 2 انگشت و معروفترین آنها "مشت غیر قابل توقف" بود که در مقابل قهرمان کاراته جهان Vic Moore اجرا شد. در این نمایش بروس به "ویک مور" گفت که او مشتی مستقیم به سمت صورت "مور" پرتاب خواهد کرد و "مور" باید سعی کند تا آنرا متوقف نماید و سپس چند گام به عقب برداشت و به "مور" گفت حاضری؟ و زمانی که "مور" با تکان دادن سر اعلام آمادگی نمود، بروس لی به آرامی به سمت او حرکت نمود تا در محدود موثر حمله قرار گرفت، سپس مشتی مستقیم به سمت صورت "مور" پرتاب نمود و قبل از برخورد با صورت او مشت خود را متوقف نمود و این در حالی بود که "مور" نتوانسته بود مشت بروس لی را متوقف نماید، سپس "مور" در 8 مرحله تلاش پی در پی برای متوقف نمودن ضربه مشت بروس لی ناکام ماند!!!فیلم شناسی:
بروس تا سال 1971 که بازی در اولین فیلم سینمایی خود را تجربه نمود در ایالات متحده در سریال های متعددی ایفای نقش نمود که نتوانست توفیقی در معرفی او به جهان داشته باشد، اما در هونگ کونگ و در سال 1971 او پیشنهاد قراردادی برای بازی در 2 فیلم از کارگردان افسانه ای Raymond Chow که به تهیه کنندگی او و در کمپانی فیلم سازی او یعنی Golden Harvest ساخته میشود دریافت نمود و با قبول این پیشنهاد او اولین نقش خود را در فیلم The Big Boss "رئیس بزرگ" تجربه نمود و خیلی زود یعنی در سال 1972در فیلم دوم خود Fist of Fury "مشت خشم" که در ایران با نام خشم اژدها معروف شد ایفای نقش نمود که توانست در گیشه رکورد فروش فیلم رئیس بزرگ را بشکند. سپس او مذاکرات برای بازی در فیلم جدید کمپانی Golden Harvest را به پایان رساند و بعد از آن کمپانی فیلم سازی خود را با نام Concord Productions Inc تشکیل داد. برای فیلم سوم خود Way of the Dragon "راه اژدها" بروس لی کنترل کاملی به عنوان نویسنده، کارگردان،هنرپیشه و طراح صحنه های نبرد در ساخت این فیلم داشت او که در رقابت های Long Beach با قهرمان کاراته Chuck Norris آشنا شده بود از او برای بازی در این فیلم دعوت نمود و رویارویی بروس لی با او در صحنه پایانی مبارزه در این فیلم یکی از خاطره انگیز ترین صحنه های مبارزه در تاریخ فیلم های رزمی است. بروس لی در سال 1972 بازی در چهارمین فیلم خود یعنی Game of Death "بازی مرگ"را آغاز کرد و صحنه های از آن را فیلم برداری نمودند که از آن جمله می توان به صحنه مبارزه بروس لی با ستاره بسکتبال آمریکا Kareem Abdul-Jabbar اشاره نمود، اما تولید فیلم زمانی که کمپانی برادران Warner پیشنهاد بازی در فیلم Enter the Dragon "اژدها وارد می شود" را به بروس لی داد متوقف شد، این فیلم اولین فیلم بروس لی و متاسفانه آخرین فیلم او نیز بود که به صورت همکاری بین دو کمپانی برادران Warner و Golden Harvest تولید می شد و این فیلم که او را به شهرت جهانی رساند اما تنها چند ماه پس از پایان فیلم برداری و 6 روز پس از اکران فیلم بروس لی بصورت مرموزی مرد! پس از مرگ بروس لی کارگردان فیلم " اژدها وارد می شود" با استفاده از بدل شبیه به بروس لی، آرشیو فیلم های او و خط جدید داستانی این فیلم را در سال 1979 به اکران عمومی در آورد اما زمانی که فیلم نمایش داده شد تنها 15 دقیقه از آن با بازی واقعی بروس لی همراه بود. 22 سال بعد صحنه های استفاده نشده از فیلم های بروس لی به صورت فیلمی با نام Bruce Lee: A Warrior's Journey در خصوص زندگی او ساخته شد.
مرگ مرموز:
در یک روز گرم در 10 می سال 1973 بروس لی درحالیکه در حال تمرین و بازی در فیلم "اژدها وارد میشود" بود دچار سر درد شده و به حالت اغماء می رود که در آن زمان علت را فعالیت و فشار بیش از حد به بدن تشخیص داده و در این رابطه به بروس هشدار داده میشود، سرانجام در سن 32 سالگی و زمانی که او در هونگ کونگ مشغول راه اندازی مجدد روند تولید فیلم "بازی مرگ" بود در روز 20 جولای 1973 ساعت 4 بعد از ظهر در حالیکه همراه با Raymond Chow به منزل همکارش و هنرپیشه تایوانی به نام Betty Ting برای دعوت از او برای بازی در یکی از صحنه های فیلم "بازی مرگ "رفته بود و پس از خروج Raymond Chow مجددا دچار همان سر درد شده و Betty Ting به او قرص مسکن همراه با آرام بخش می دهد، سپس بروس لی روی تخت خواب او مشغول استراحت میشود، در حدود ساعت 7:30 بعد از ظهر وقتی بروس لی برای شام از خواب بر نمی خیزد و تلاش Betty Ting نیز برای بیدار کردن او بی نتیجه می ماند با Raymond Chow تماس تلفنی گرفته و او سریعا خود را به بالین بروس می رساند اما تلاش او نیز فایده ای ندارد، سپس اقدام به فراخوانی یک پزشک می نمایند که او پس از معاینه دستور انتقال بروس لی را همراه با آمبولانس به بیمارستان Queen Elizabeth Hospital صادر می نماید اما قبل از اینکه آمبولانس به بیمارستان برسد بروس لی مرده بود!در معاینات به عمل آمده از جسد او هیچگونه علامات ظاهری از جراحات و غیره مشاهده نشد اما گزارش کالبد شکافی حاکی از آن بود که مغز او دچار تورم شده و حدود 13 درصد افزایش وزن داده است و علت مرگ نیز حساسیت به قرص تشخیص داده شد و این در حالی بود که افکار عمومی به راحتی این علت را پذیرا نبود زیرا که پزشکان در خون او اثرات ماریجوانا را یافت نمودند و بازار شایعات داغ تر شد تا جائیکه بعضی معتقد بودند او به وسیله شیرینی مسموم شده و عده ای نیز معتقد بودند مرگ او به وسیله مسموم کردن او با cortisone و در نتیجه حسادت مغول های ساکن هونگ کونگ بوده است. مجله Black Belt در سال 1984 نوشت که احتمالا مرگ بروس لی به دلیل واکنش به تاخیر افتاده از ضربه Dim Mak (لمس مرگ)(نقاط حساس) بوده که چند هفته قبل دریافت کرده بود، اما در 5 اوکتبر سال 2005 Raymond Chow در یک مصاحبه علت مرگ او را حساسیت بالا به مواد آرام بخش درون قرص مسکن استفاده شده اعلام نمود.
همسرش Linda Emery جسد او را به شهر محل سکونتشان یعنی Seattle بازگرداند و در Lakeview Cemetery به خاک سپرد، در مراسم خاک سپاری او که در روز 31 جولای 1973 انجام شد، افرادی همچون Taky Kimura, Steve McQueen, James Coburn, Chuck Norris, George Lazenby, Dan Inosanto, Peter Chin, و برادرش Robert Lee حضور داشتند.مرگ مرموز بازمانده:
بیست سال پس از مرگ عجیب و مرموز بروس لی تنها پسرش Brandon Lee که مانند او هنرپیشه بود در سن 28 سالگی و در تاریخ 31 مارس 1993 درحالیکه مشغول بازی در فلیم The Crow "کلاغ" بود در حادثه ای عجیب و سر صحنه فیلمبرداری کشته و پیکرش در کنار پدر به خاک سپرده شد.
یادداشت:
صحنه رویارویی بروس لی و جکی چان
بدون اغراق بروس لی در دنیای هنرهای رزمی یک عجوبه و دارای استعدادی ذاتی برای مبارزه کردن بود، روحیه جنگاوری و سرنترس او همواره مایه درگیری او با رقیبان کوچک و بزرگش شده بود و این از دیگر خصوصیات منحصر به فرد اوست. بسیاری از ما در سنین کودکی و در سر تا سر جهان هنوز با فیلم های زیبای او با هنرهای رزمی آشنا می شویم و علیرغم گذشت سال های زیاد هنوز فیلم های او تازگی داشته و الهام بخش بسیاری از رزمی کاران بزرگ دنیا مانند جکی چان، کریستین تریسیر، جت لی و ... می باشد تا جایی که ستاره ای مانند جکی چان تنها افتخار بازی در یک صحنه چند ثانیه ای از فیلم "اژدها وارد میشود" را در کنار بروس لی داشته که اتفاقا بروس لی خیلی سریع با شکستن گردن جکی چان کار او را یکسره می نماید، البته این موضوع از ارزشهای ذاتی جکی چان نمی کاهد بلکه موضوع این است که شروع حرکت جهشی سینمای رزمی توسط بروس لی بود و هم اوست که در دنیای هنرهای رزمی به عنوان یک استاد مسلم شناخته می شود و این یعنی در آن زمان جکی چان بیش از این در دنیای رزمی جایگاهی نداشت، به هر حال مرگ ناگهانی و مشکوک او ضایعه ای جبران ناپذیر بر پیکره دنیای هنرهای رزمی جهان وارد نمود و دوست دارانش را همواره در حسرت او باقی گذاشت.